Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej
Kazimierz Wojciechowski

Kazimierz Wojciechowski

Kazimierz Wojciechowski urodził się 16 grudnia 1920 r. w Przemyślu (rodzice Wincenty i Józefa). Dorastał w Stanisławowie, gdzie przed wojną ukończył gimnazjum i liceum, zdobywając maturę. Przed wojną nie służył w Wojsku Polskim. Po zakończeniu walk we wrześniu i październiku 1939 r. jego rodzinne strony znalazły się pod okupacją ZSRR.

Wiosną 1940 r. Wojciechowski podjął próbę przedostania się do polskiej armii formującej się poza krajem - we Francji i na Bliskim Wschodzie. Planował przedostać się przez Generalne Gubernatorstwo na Węgry. 8 marca został aresztowany w Przemyślu na granicy rosyjsko-niemieckiej przez sowiecką straż graniczną. Trzymany był początkowo w Przemyślu, następnie wywieziono go do Dniepropietrowska. Tam odbył się jego proces, po którym skazano go na 5 lat ciężkich robót. W czasie śledztwa proponowano mu wstąpienie do Armii Czerwonej, jednak nie zgodził się.

Wojciechowski został wywieziony do łagru na dalekiej północy w Republice Komi, niedaleko miasta Kożwa. Pracował przy budowie linii kolejowej do kopalni. Z powodu trudnych warunków klimatycznych, niedożywienia i niewolniczej pracy ponad siły chorował na szkorbut i doznał odmrożeń. Udało mu się doczekać amnestii Polaków, będącej skutkiem podpisania układu Sikorski-Majski. Z łagru zwolniony został 6 października 1941 r. Koleją dotarł do Buzułuku, gdzie znajdował się sztab Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa, i tam wstąpił w szeregi Wojska Polskiego.

Pod koniec 1941 r. zgłosił chęć przejścia do lotnictwa, w związku z czym przeniesiono go do Zgrupowania Lotnictwa i Marynarki w Kołtubance. W lutym 1942 r. z personelem tego ośrodka został przeniesiony do Kermine w Uzbekistanie. W ramach ewakuacji oddziałów polskich z ZSRR 24 marca 1942 r. z Krasnowodska odpłynął na pokładzie statku „Turkmenistan” do Pahlewi w Iranie. Niedługo potem wyruszył do Wielkiej Brytanii: 17 kwietnia z innego portu na transportowcu HMT „City of Canterbury” odpłynął do Bombaju. Następnie na nowozelandzkim „Awatea” odbył podróż do Kapsztadu, a po przeniesieniu na norweski „Bergensfjord” 16 maja 1942 r. odpłynął do Anglii. Po rejsie przez Atlantyk 6 czerwca 1942 r. dotarł do Glasgow.

Jako kandydat do lotnictwa został ulokowany w miejscowości Kirkcaldy, skąd wkrótce wysłano go na sześciotygodniowy kurs rekrucki (szkolenie piechoty) do St Andrews w Szkocji. 28 sierpnia 1942 r. został przeniesiony do Blackpool, a 12 września 1942 r. rozpoczął podstawowe szkolenie teoretyczne w ośrodku wyszkolenia personelu latającego Air Crew Training Centre w Hucknall. W czasie nauki za drobne wykroczenie otrzymał od polskiego dowódcy kursu ostrą reprymendę. Tego samego dnia, 20 października 1942 r., pod wpływem silnych emocji pobiegł na wartownię, porwał znajdujący się tam karabin i na terenie bazy lotniczej popełnił samobójstwo, strzelając sobie w głowę. Szeregowiec (Aircraftman 2) Kazimierz Wojciechowski spoczął na cmentarzu Hucknall Cemetery w Hucknall. Został odznaczony Medalem Lotniczym.

Wojciech Zmyślony