Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej
Zdzisław Radomski

Zdzisław Radomski

Zdzisław Radomski urodził się 28 stycznia 1915 r. w Kruszwicy. Szkołę powszechną ukończył w Inowrocławiu, a gimnazjum w Poznaniu, gdzie w 1935 r. zdał maturę. Po raz pierwszy z lotnictwem zetknął się w 1933 r., gdy latem wziął udział w kursie szybowcowym w Ostrzeszowie. We wrześniu 1935 r. wstąpił do wojska, rozpoczynając szkolenie na dywizyjnym kursie podchorążych rezerwy przy 69 Pułku Piechoty w Gnieźnie (w 17 Dywizji Piechoty). Z początkiem 1936 r. wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie. SPLR ukończył w październiku 1936 r. jako kapral podchorąży, z podstawowym przeszkoleniem w pilotażu (m.in. na PWS-16 i RWD-8). Jeszcze w tym samym roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu. Po zaliczeniu pierwszego roku porzucił je i podjął stałą służbę w lotnictwie, otrzymując przydział do CWL-1 jako instruktor.

W sierpniu 1939 r. Radomski został przeniesiony do 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu - nie brał udział w walkach, ewakuował się z personelem Bazy Lotniczej nr 3 na południowy wschód. Po agresji radzieckiej na Polskę usiłował przedrzeć się do Rumunii - udało mu się to ostatecznie 23 września. W Rumunii został internowany, jednakże zdołał uciec i przez Jugosławię i Włochy dotarł do Francji. Skierowany został do polskiego Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Lyon-Bron. Przeszkolił się tam na myśliwcach MS-406. W czasie kampanii francuskiej w maju i czerwcu 1940 r. nie stoczył ani jednej walki powietrznej z wrogiem, zaś po kapitulacji Francji ewakuował się do Oranu w Algierii, a następnie - wypływając z Casablanki brytyjskim statkiem - do Liverpoolu.

W Anglii Radomski trafił początkowo do Blackpool, dopiero 24 marca 1941 r. skierowany został do 1 School of Army Cooperation (szkoły współpracy z armią) na lotnisku w Old Sarum. 14 kwietnia 1941 r. przeniesiony został do jednostki wyszkolenia bojowego 55 Operational Training Unit w Usworth na przeszkolenie myśliwskie, po którym trafił do 32 Dywizjonu Myśliwskiego RAF (32 Squadron). Nie zabawił tam długo, gdyż 30 lipca 1941 r. otrzymał przydział do polskiego 306 Dywizjonu Myśliwskiego "Toruńskiego". Niedługo po swym przybyciu odniósł pierwsze zwycięstwo powietrzne - 16 sierpnia 1941 r. nad Hardelot we Francji zestrzelił na pewno Bf 109. Sam także został trafiony, jednak na uszkodzonym Spitfirze zdołał powrócić do Northolt. Jedenaście dni później, 27 sierpnia, w locie nad Calais, ponownie został trafiony przez Messerschmitta. Jeden pocisk z działka niemieckiego myśliwca przebił kadłub i rozszarpał lewą rękę Radomskiego na wysokości pomiędzy barkiem a łokciem. Mimo upływu krwi Polak zdołał uniknąć zestrzelenia, co więcej doleciał do Anglii i wylądował na polu niedaleko miejscowości Deal, w sposób minimalny uszkadzając samolot (!). Na ziemi nieprzytomnego już pilota z kabiny wyciągnęli Brytyjczycy i zawieźli do szpitala. Dzięki transfuzji krwi i amputacji ręki Radomski przeżył.

Jako niezdolny do latania został oddelegowany na kurs dla kontrolerów naziemnych stanowisk dowodzenia - odbywał go od 10 lutego 1942 r. do 27 marca 1942 r., a następnie został przydzielony jako kontroler do 307 Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego "Lwowskiego". 11 września 1942 r. przeniesiony został na podobne stanowisko do 317 Dywizjonu "Wileńskiego", zaś od 8 grudnia 1943 r. był kontrolerem w bazie RAF Northolt. W dokumentacji widnieje także przydział Radomskiego od 21 kwietnia do 21 czerwca 1942 r. do jednostki wyszkolenia bojowego 58 Operational Training Unit w Grangemouth, jednakże szczegóły nie są znane.

15 lutego 1944 r. Radomski uzyskał stałe zwolnienie z Polskich Sił Powietrznych w polskim stopniu porucznika i brytyjskim Flight Lieutenanta. Odznaczony był Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 9236), Krzyżem Walecznych, Polowym Znakiem Pilota (nr 840) oraz Odznaką Honorową za Rany i Kontuzje. Jako cywil otworzył w Londynie klub, który zyskał potem dużą popularność wśród lotników polskich. W 1946 r. opuścił Anglię i powrócił do Polski, osiedlając się w Poznaniu. W czerwcu 1948 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i osadzony w więzieniu mokotowskim. Radomski uniknął jednakże losu Śliwińskiego, Skalskiego i Kamińskiego i został wypuszczony na wolność. Natychmiast skorzystał z okazji i uciekł na Zachód. W okresie późniejszym prowadził szeroko zakrojone interesy w Europie, Ameryce Północnej, a nawet na Wyspach Bahama. Ostatecznie osiedlił się w Kanadzie. Zmarł na krótko przed swoimi 85 urodzinami, 21 stycznia 2000 r.

Data
Samolot
Jednostka
Zniszczony
na pewno
Zniszczony
prawdo-
podobnie
Uszkodzony
16.08.1941 Spitfire IIA, UZ-R (P8078) 306 Dywizjon Bf 109    
   
Razem
1
0
0

Wojciech Zmyślony