
Kazimierz Piróg
Kazimierz Piróg urodził się 19 czerwca 1918 r. we wsi Teodorówka koło Dukli, ówcześnie pod zaborem austriackim, w obecnym powiecie krośnieńskim województwa podkarpackiego. Jego rodzicami byli Antoni i Aniela z Drozdów. Dorastał w rodzinnej wsi, mieszkając w domu nr 211, ale edukację pobierał w Dukli, gdzie w 1932 r. ukończył siedmioklasową szkołę powszechną. Kontynuował naukę ucząc się zawodu ślusarza maszynowego w Państwowej Szkole Przemysłu Żelaznego w Sułkowicach w latach 1937–1938.
4 maja 1938 r. przed komisją poborową w Dukli został uznany za zdolnego do służby wojskowej i zaliczony do kategorii „A”. 29 kwietnia 1939 r. został wcielony do Batalionu Szkolnego Lotnictwa (BSL) w Świeciu nad Wisłą i zaprzysiężony po okresie rekruckim. Służył tam do wybuchu II wojny światowej. Podczas kampanii wrześniowej został ewakuowany ze Świecia w składzie 2 kompanii BSL, pod dowództwem kpt. obs. Stanisława Stankowskiego, transportem kolejowym przez Toruń, Warszawę, Kowel i Równe do Zdołbunowa na granicy z ZSRR. Po wkroczeniu Sowietów do Polski 17 września 1939 r., jego oddział zaczął wycofywać się ku Warszawie. 25 września 1939 r. we wsi Boża Wola koło Jaworowa, na zachód od Lwowa, został otoczony przez Sowietów, wspieranych przez miejscowych Ukraińców, a jego żołnierze – w tym Piróg – trafili do niewoli.
Piróg przebywał początkowo w obozie zbiorczym w Szepietówce, a od pierwszych dni października 1939 r. w stałym obozie jenieckim w Dubnie. Został włączony do kompanii roboczej i pracował m.in. przy budowie drogi, a następnie lotniska koło Tarnopola. Stamtąd 27 czerwca 1941 r. (pięć dni po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej) został ewakuowany ze swoim obozem na wschód, w Podwołoczyskach przekraczając przedwojenną granicę polsko-sowiecką. Szczegóły jego losów w ZSRR pozostają nieznane. Wiadomo, że w następstwie podpisania układu Sikorski-Majski i tzw. „amnestii” dla obywateli polskich odzyskał wolność i, zapewne w grupie dotychczasowych jeńców, został przekazany do Armii Polskiej w ZSRR, formowanej pod dowództwem gen. Władysława Andersa. 4 października 1941 r. zgłosił się do Zgrupowania Lotnictwa i Marynarki w Kołtubance. Ponieważ w Sowietach nie planowano tworzenia polskich oddziałów lotniczych, cały personel stopniowo przerzucano na Wyspy Brytyjskie. W lutym 1942 r. Piróg w grupie lotników został przeniesiony do Kermine w Uzbekistanie. Stamtąd został ewakuowany przez Morze Kaspijskie do Persji, a następnie, przez Ocean Indyjski i Atlantyk – do Wielkiej Brytanii. Data przybycia tam, 6 czerwca 1942 r., sugeruje, że mógł odbyć podróż w transporcie, który wyruszył z portu Bandar Shahpur w Persji do Bombaju w Indiach (na transportowcu HMT „City of Canterbury”), z Bombaju do Kapsztadu w Afryce Południowej (nowozelandzkim HMT „Awatea”) oraz z Kapsztadu do Glasgow (norweskim SS „Bergensfjord”).
Po przybyciu na Wyspy Brytyjskie został wcielony do Polskich Sił Powietrznych i otrzymał numer służbowy 703530. Początkowo przebywał w obozie przejściowym (prawdopodobnie w Kirkcaldy), a 6 lipca 1942 r. przydzielony został do Bazy Sił Powietrznych w Blackpool. Początkowo był żołnierzem bez specjalności, czyli tzw. Aircraftshand (General Duties). 10 lipca 1942 r. został przeniesiony do jednostki wyszkolenia bojowego 18 Operational Training Unit w Bramcote, gdzie na Wellingtonach szkoliły się polskie załogi przewidziane do dywizjonów bombowych. 10 listopada 1942 r. został przydzielony do jednostki wyszkolenia bojowego 6 Operational Training Unit (6 OTU) w Thornaby, gdzie z kolei przygotowywano polskie załogi Wellingtonów do zwalczania okrętów podwodnych.
Pomiędzy 15 lutego do 17 maja 1943 r. ukończył kurs specjalistyczny w polskiej Lotniczej Szkole Technicznej w Halton, po którym otrzymał specjalność montera płatowcowego (Fitter II A) i w takim charakterze powrócił do 6 OTU. W październiku 1943 r., w związku z przeniesieniem szkolenia Polaków do 3 Operational Training Unit w Haverfordwest, przeniósł się tam również Piróg. 10 listopada 1943 r. Piróg został przeniesiony do szkoły technicznej 8 School of Technical Training w Weeton, gdzie pomiędzy 1 grudnia 1943 r. do 24 lutego 1944 r. ukończył pomyślnie kurs mechaników samochodowych, otrzymując stosowną specjalność wojskową (Motor Transport Mechanic).
Od 2 marca 1944 r. pełnił służbę jako mechanik samochodowy w 72 Polowym Warsztacie Napraw Pojazdów Mechanicznych (72 Motor Transport Light Repair Unit) w Hornchurch. Jednostka ta wchodziła w skład 131 Polowego Portu Lotniczego i stanowiła zaplecze 131 Skrzydła Myśliwskiego (złożonego z polskich Dywizjonów 302, 308 i 317). Została sformowana wobec perspektywy inwazji w Europie i stacjonowania w warunkach polowych, a co za tym idzie, użycia licznych pojazdów silnikowych. Piróg podążał ze swoją jednostką za szlakiem bojowym 131 Skrzydła. Po przybyciu 25 sierpnia 1944 r. na kontynent, stacjonował m.in. w Antwerpii w Belgii, potem w Celle, Gelsenkirchen, Osnabrück i Quakenbrück w Niemczech. Pomiędzy 10 a 22 października 1944 r. przebywał na leczeniu w brytyjskim szpitalu polowym (55 Mobile Field Hospital), po którym powrócił do macierzystego oddziału. Dwukrotnie był odkomenderowany na kilka dni do innych oddziałów: w czerwcu 1944 r. do 131 Skrzydła Myśliwskiego w Chailey w Anglii oraz grudniu 1945 r. do brytyjskiej jednostki 6 Base Signal Radar Unit w Stade koło Hamburga w Niemczech.
W czasie służby był awansowany kolejno na: starszego szeregowca – 1 marca 1943 r., kaprala – 18 czerwca 1944 r. i plutonowego – 1 listopada 1946 r.
Po rozformowaniu Polskich Sił Powietrznych wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, z zamiarem pozostania na emigracji. Miał przydział do polskich jednostek demobilizacyjnych: 5 Polish Resettlement Unit we Framlingham oraz 9 Polish Resettlement Unit w Melton Mowbray. Zdemobilizował się 19 lutego 1949 r. w polskim stopniu plutonowego i brytyjskim Leading Aircraftmana. Został odznaczony dwukrotnie Medalem Lotniczym. Otrzymał także pierwszy szewron za dobre sprawowanie.
Po wojnie wraz z rodziną osiadł w Melton Mowbray.
Plutonowy Kazimierz Piróg zmarł 24 maja 1992 r. w wieku 72 lat, w Melton Mowbray, gdzie został pochowany. Od 27 lipca 1946 r. był w związku małżeńskim z Zofią z domu Horak (ur. 16 maja 1927 r., zm. 2 kwietnia 1964 r.). Pirogowie mieli trzy córki: Jadwigę (ur. 17 kwietnia 1947 r.), Krystynę (ur. 17 lipca 1948 r.) i Lucynę (ur. 15 grudnia 1950 r.).
Janusz Kubit