Stanisław Oleksiński

Stanisław Oleksiński urodził się 1 maja 1914 r. w miejscowości Górki Borze niedaleko Węgrowa na Mazowszu (rodzice Władysław i Feliksa z domu Kupiec). Dorastał wraz z siedmiorgiem rodzeństwa, do siedmioklasowej szkoły powszechnej uczęszczał w pobliskiej Kortnicy.

6 listopada 1935 r. został powołany do wojska, otrzymał przydział do 12 Dywizjonu Artylerii Konnej w Ostrołęce. Pełniąc służbę jako artylerzysta zgłosił się do lotnictwa i w maju 1937 r., już w stopniu kaprala, został przeniesiony do 4 Pułku Lotniczego w Toruniu. W pułku został przeszkolony w pilotażu podstawowym (koniec kursu 6 sierpnia 1937 r.), a następnie w lataniu na lekkich bombowcach PZL.23 Karaś, po czym przydzielony do 41 Eskadry Liniowej, w której to pozostał jako podoficer nadterminowy aż do wybuchu wojny

W sierpniu 1939 r. w związku z mobilizacją eskadrę przemianowano na rozpoznawczą i włączono w skład lotnictwa Armii "Modlin". 1 września przeniesiono ją na warszawskie lotnisko na Mokotowie, a wkrótce potem na polowe lądowisko Zdunowo koło Zakroczymia. Pierwsze loty bojowe Oleksiński wykonał 3 września - rankiem dwa razy startował w załodze z ppor. obs. Jerzym Wierzbickim i kpr. strz. Czesławem Tęgowskim (brak informacji o powierzonych załodze zadaniach). 6 września również dwukrotnie latał bojowo, już z podwarszawskiego lotniska Zielonka: rano razem z por. obs. Czesławem Malinowskim oraz kpr. Tęgowskim rozpoznawał ruchy wojsk niemieckich na drogach w rejonie Serocka, Pułtuska, Różanu, Przasnysza, Ciechanowa, Gąsocina, Nowego Miasta, Płońska i Zakroczymia, zrzucając potem dowódcy Armii "Modlin" meldunek ciężarkowy, zaś po południu tego dnia w załodze z ppor. obs. Janem Kardaszem i st. szer. Henrykiem Ostrowskim sprawdzał ruchy nieprzyjaciela w kierunku Narwi, Makowa Mazowieckiego i Pułtuska, wykrywając długą na ok. 5 km kolumnę pancerną, która dochodziła do Makowa.

10 września po południo do eskadry nadszedł rozkaz przesunięcia na lotnisko Siennica koło Mińska Mazowieckiego. Oleksiński wraz z ppor. Kardaszem oraz kpr. strz. Markiem Majewskim wystartowali do przelotu na PZL.43 (dwa tego typu samoloty eskadra otrzymała jako uzupełnienie; były nowocześniejszą, eksportową wersją Karasia). W drodze samolot został zaatakowany przez dwa niemieckie myśliwce i zestrzelony. Płonąc, spadł na teren gospodarstwa rolnego w Michałówku. Do płonącego samolotu ruszyło natychmiast trzech mężczyzn, mieszkańców okolicznych wsi, jednakże nie było już kogo ratować - cała załoga poległa na miejscu. Ciała lotników pochowano początkowo koło wraku, dopiero w listopadzie 1939 r. ekshumowano je na cmentarz parafialny w miejscowości Wiązowna koło Warszawy. Kapral Stanisław Oleksiński pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Wojciech Zmyślony