Jakub Bargiełowski

Jakub Bargiełowski urodził się 25 lipca 1921 r. we wsi Garbów w powiecie lubelskim. Edukację w szkołach powszechnych pobierał w Chudowoli koło Lubartowa oraz w Dęblinie. W 1937 r. wstąpił do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Bydgoszczy. W związku ze zmianami organizacyjnymi, a następnie przeniesieniem szkoły, uczył się w Świeciu, a następnie w Krośnie. Trafił do grupy pilotów i tuż przed wybuchem wojny ukończył kurs myśliwski w Szkole Pilotażu w Ułężu. Wraz ze szkołą został ewakuowany w stronę Rumunii, jednakże dzień po agresji Sowietów, w dniu 18 września 1939 r. trafił do niewoli. Początkowo trzymano go w areszcie w Dubnie. Jako podoficer uniknął losu ofiar zbrodni katyńskiej, jednak został zesłany do niewolniczej pracy w kamieniołomach Jelenowskie Rudniki nad Morzem Czarnym. Później przetransportowany został na północ, na Syberię, do robót w tajdze. W wyniku pracy ponad siły i niedożywienia chorował na czasową ślepotę, biegunkę i paraliż mięśni. Cudem to przeżywszy doczekał układu Sikorski-Majski i zwolnienia do Wojska Polskiego 4 września 1941 r.

Jako lotnik został wysłany do Archangielska, skąd 27 sierpnia 1941 r. odpłynął do Wielkiej Brytanii jako jeden z pierwszych polskich żołnierzy uwolnionych z ZSRR. Fatalny stan zdrowia uniemożliwił mu natychmiastowe szkolenie. Po wyzdrowieniu przeszedł od podstaw kurs pilotażu: teorię w ośrodku wyszkolenia personelu latającego Air Crew Training Centre w Hucknall oraz skrzydle wyszkolenia wstępnego 12 Initial Training Wing w St Andrews, a praktykę w szkole pilotażu początkowego 25 (Polish) Elementary Flying Training School w Hucknall oraz szkole pilotażu podstawowego 16 (Polish) Service Flying Training School w Newton. 28 września 1943 r. w jednostce wyszkolenia bojowego 61 Operational Training Unit (61 OTU) w Rednal rozpoczął ostateczne szkolenie na pilota myśliwskiego.

24 stycznia 1944 r. Bargiełowski dostał przydział do 315 Dywizjonu Myśliwskiego "Dęblińskiego", w którym latał wpierw na Spitfire'ach V, a po przeszkoleniu wiosną 1944 r. - na Mustangach III. Na tych ostatnich odniósł swoje największe sukcesy: 12 czerwca 1944 r. nad Francją zestrzelił dwa Focke-Wulfy; 24 czerwca uszkodził Bf 109; 18 sierpnia, w czasie słynnego lotu "Rodeo 385", w rejonie Beauvais strącił kolejne dwa Fw 190, a dwa inne uszkodził. W lecie 1944 r. 315 Dywizjon zwalczał także niemieckie bomby latające V1. Bargiełowski zniszczył trzy z nich, wszystkie samodzielnie. Zestrzelenie piątego samolotu nieprzyjaciela, dające mu honorowy tytuł asa, zaliczono mu w walce 2 grudnia 1944 r. w czasie eskorty Beaufighterów nad Norwegię. Stał się tym samym najmłodszym polskim asem i jedynym, który na swój tytuł zapracował wyłącznie na Mustangach.

1 kwietnia 1945 r. Bargiełowski odszedł na odpoczynek do Bazy Sił Powietrznych w Blackpool, a następnie 2 maja do znanego mu doskonale 61 OTU jako instruktor pilotażu myśliwskiego. 24 czerwca 1945 r. powrócił do 315 Dywizjonu, a 17 listopada odszedł do 303 Dywizjonu Myśliwskiego im. Tadeusza Kościuszki, gdzie doczekał rozformowania polskiego lotnictwa.

Z początkiem 1947 r. wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Zdemobilizował się jako polski sierżant i brytyjski Warrant Officer. Na wojnie wykonał 63 loty bojowe i 104 loty operacyjne. Odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych, Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, czterokrotnie Medalem Lotniczym, Polową Odznaką Pilota (nr 1823) i brytyjskim Distinguished Flying Medal.

W 1948 r. wyjechał do Australii. Przez pierwsze dwa lata w ramach kontraktu z rządem pracował jako technik, później - do emerytury, a nawet na emeryturze - żył z wydobywania i obróbki półszlachetnych opali. Spisał swe wojenne wspomnienia, które zostały wydane po jego śmierci pt. "Mustangiem w polu ognia. Wspomnienia pilota myśliwca" (2010).

Sierżant Jakub Bargiełowski zmarł 21 lutego 2010 r. w Sydney w wieku 88 lat. Spoczął na cmentarzu Rookwood Necropolis na przedmieściach Sydney.

Wojciech Zmyślony