Brytyjski Cmentarz Wojenny w Solymár (Węgry)

Cmentarz w Solymár położony jest 15 kilometrów na północny zachód od centrum Budapesztu. Pochowanych na nim jest 211 żołnierzy, w tym trzech niezidentyfikowanych. Prawie wszyscy z nich są to lotnicy ekshumowani po II wojnie światowej z terenu całych Węgier. Aż 37 stanowią Polacy polegli podczas służby w 1586 Eskadrze do Zadań Specjalnych, która z lotniska Campo Casale koło Brindisi we Włoszech latała ze zrzutami dla Armii Krajowej, m.in. w okresie powstania warszawskiego.

Pierwsi dwaj pochowani pod Budapesztem lotnicy zginęli nocą z 1 na 2 sierpnia 1944 r. Ich Halifax II GR-G (JP283) został zestrzelony przez niemieckiego nocnego myśliwca w czasie niesienia zaopatrzenia dla placówki AK „San” koło Skierniewic. Samolot spadł w mieście Szentes, a w jego wraku polegli sierż. Lewandowski oraz plut. Szejnowski. Reszta załogi - dowódca kpr. Kazimierz Wolski, drugi pilot kpr. Witold Raflewski, ppor. obs. Ludwik Domański, plut. rtg. Bazyli Chmaruk i kpr. strz. Adam Proszek - uratowała się skacząc na spadochronie i trafiła do niewoli.

Nocą z 26 na 27 sierpnia 1944 r. poległy dwie załogi niosące tym razem pomoc Warszawie. W drodze do celu nad węgierskim miastem Lajosmizse ok. godz. 21:30 zestrzelony został przez nocnego myśliwca Halifax II FS-B (JN895), maszyna wypożyczona ze 148 Dywizjonu RAF (148 Squadron). Czterosilnikowiec zapalił się i eksplodował w powietrzu. Zginęli: plut. Woroch, kpr. Augustyn, kpr. Kantowski, kpr. Wantulok, kpr. Szmigielski, plut. Majewski oraz kpr. Kłosowski. Natomiast nad granicą węgiersko-jugosłowiańską obrona przeciwlotnicza trafiła Halifaksa II GR-E (JD362), który rozbił się koło miasteczka Bácsbokod. Zginęła cała załoga: kpr. Radwan-Kużelewski, ppor. Kleniewski, por. Sorówka, kpr. Wałaszek, sierż. Witkowski, kpr. Jodis i kpr. Ogrodnik.

Kolejną tragiczną dla 1586 Eskadry nocą była ta z 1 na 2 września 1944 r., gdy stracono cztery załogi. Jedną z nich stanowili lotnicy, którzy wsiedli na pokład Halifaksa II GR-A (JP180) z zadaniem zrzutu zaopatrzenia na placówkę Okręgu Kieleckiego AK: plut. Walczyk, ppor. Baworowski, kpr. Błażejewski, kpr. Łojas, sierż. Banasik, plut. Paetz i plut. Polaczek. Samolot został zestrzelony podczas przelotu nad węgierskim terytorium i płonąc rozbił się o ziemię koło miasteczka Jászfényszaru. Nikt nie ocalał.

Loty do powstania warszawskiego zbierały żniwo w dalszym ciągu. W nocy z 10 na 11 września 1944 r. poległy dwie inne załogi, m.in. dowodzona przez plut. Fedzińskiego w składzie: ppor. Lach, ppor. Kozłowski, plut. Paździor, sierż. Mucha, kpr. Podsiadły i kpr. Dziaduła. Samolot na którym lecieli, Halifax II GR-G (JP288), został zestrzelony przez niemiecki myśliwiec i rozbił się w we wsi Ruzsa koło miasta Szeged na Węgrzech. Wrak odkryto dopiero w 1946 r.

Trzy noce później (13/14 września 1944 r.) poległa ostatnia z polskich załóg pochowanych w Solymár. Tworzyli ją ppor. Rygiel, plut. Weber, por. Woytanowicz, sierż. Weinz, plut. Zieliński, sierż. Sikorski oraz sierż. Wawrzak. Ich Liberator VI GR-R (KH101) został strącony przez celny ogień artylerii przeciwlotniczej w drodze do Warszawy. Czterosilnikowy kolos rozbił się koło wsi Madaras w południowych Węgrzech.

Wojciech Zmyślony

Brama wejściowa na teren cmentarza.

Pomnik Cross of Sacrifice (Krzyż Ofiary) z ułożonym pod nim biało-czerwonym wieńcem i wbitymi w ziemię biało-czerwonymi flagami.

Groby sierż. mech. pokł. Tadeusza Banasika, ppor. obs. Michała Baworowskiego, kpr. bomb. Wawrzyńca Błażejewskiego, kpr. rtg. Mieczysława Łojasa, kpr. strz. Stanisława Paetza, plut. strz. Ernesta Polaczka i plut. pil. Mieczysława Walczyka.

Grób kpr. obs. Włodzimierza Augustyna.

Grób kpr. strz. Franciszka Dziaduły.

Grób plut. pil. Włodzimierza Fedzińskiego.

Grób kpr. strz. Edwarda Jodisa.

Grób kpr. bomb. Jana Kantowskiego.

Grób ppor. obs. Stefana Kleniewskiego.

Grób kpr. strz. Bronisława Kłosowskiego.

Grób ppor. bomb. Zbigniewa Kozłowskiego.

Grób ppor. obs. Tadeusza Lacha.

Grób sierż. bomb. Jana Lewandowskiego.

Grób plut. strz. Rudolfa Majewskiego.

Grób sierż. mech. pokł. Stanisława Muchy.

Grób kpr. strz. Tadeusza Ogrodnika.

Grób plut. rtg. Witolda Paździora.

Grób kpr. strz. Bolesława Podsiadłego.

Grób kpr. pil. Jana Radwan-Kużelewskiego.

Grób ppor. pil. Edmunda Rygiela.

Grób sierż. strz. Romana Sikorskiego.

Grób por. bomb. Kazimierza Sorówki.

Grób plut. mech. pokł. Pawła Szejnowskiego.

Grób kpr. mech. pokł. Alfreda Szmigielskiego.

Grób kpr. rtg. Karola Wałaszka.

Grób kpr. rtg. Ludwika Wantuloka.

Grób sierż. strz. Bolesława Wawrzaka.

Grób plut. pil. Bernarda Webera.

Grób sierż. rtg. Edwarda Weinza.

Grób sierż. mech. pokł. Leona Witkowskiego.

Grób plut. pil. Józefa Worocha.

Grób por. obs. Lucjana Woytanowicza.

Grób plut. mech. pokł. Edmunda Zielińskiego.