Cmentarz Movilla Cemetery w Newtownards hr. Down (Irlandia Północna)
Groby wojenne na Movilla Cemetery w Newtownwards nie tworzą oddzielnej działki i są rozproszone na terenie całego cmentarza, wśród pochówków cywilnych. Trzy mogiły polskich lotników znajdują się w jednym miejscu, w części rzymskokatolickiej, w kwaterze 18. Pochowano w nich członków personelu latającego, którzy zginęli w katastrofach lotniczych na terenie Irlandii Północnej.
Pierwszym Polakiem, który wieczny odpoczynek znalazł w Newtownards, był kpr. pil. Henryk Komenda, odbywający praktykę pilotażową w 1480 Eskadrze Współpracy z Obroną Przeciwlotniczą RAF (1480 Flight). 9 lipca 1942 r. wystartował do lotu za sterami Defianta I (N3402), który z nieustalonych przyczyn spadł koło Ballycarry w hrabstwie Antrim. W katastrofie zginął także drugi członek załogi, Sgt Peter C. H. Phillips.
5 października 1943 r. w wypadku koło bazy RAF Ballyhalbert, na którym stacjonował 315 Dywizjon Myśliwski "Dębliński", zginął pilot tej jednostki sierż. Henryk Flegier. Podczas lotu treningowego za sterami Spitfire'a VB PK-I (BL922) wykonał zakręt na małej wysokości, przepadł i rozbił się o ziemię.
Niespełna dwa tygodnie później zginął płk. dypl. obs. Władysław Heller. Lotnik ten, mimo wysokiego stopnia i sprawowania stanowisk dowódczych (podczas kampanii wrześniowej był dowódcą Brygady Bombowej), zgłosił się do służby bojowej i rozpoczął przeszkolenie na nawigatora. Po ukończeniu kursu w 5 Air Observer School w Jurby na Isle of Man trafił do szkoły rozpoznania lotniczego 3 School of General Reconnaissance w Squires Gate, przygotowującej polskich lotników do służby w Lotnictwie Obrony Wybrzeża RAF (Coastal Command). 18 października 1943 r. podczas wieczornego lotu treningowego nad Morzem Irlandzkim Anson I (N5372) z Hellerem na pokładzie uderzył o zbocze wzgórza Knocklayd, a następnie o drzewo i o domostwo przy szosie Drumavoley Road koło Ballycastle w hrabstwie Antrim. W wypadku zginął Heller oraz radiotelegrafista W/O Eric G. Clarke, a dwóch pozostałych członków mimo obrażeń ocalało: F/O J. G. Cooper (pilot maszyny) i F/Lt J. M. Dunn (uczeń-nawigator). Przed budynkiem, w który uderzył Anson, zginęła także osoba cywilna, 22-letnia Josephine McGroarty.
Stopień |
Nr ewid. |
Nazwisko, imię |
Data śmierci |
Jednostka |
| sierż. pil. (Sgt) | 780038 | Flegier Henryk | 05.10.1943 | 315 Dywizjon |
| płk dypl. obs. (W/Cdr) | P-0989 | Heller Władysław | 18.10.1943 | 3 School of General Recon. |
| kpr. pil. (Sgt) | 792224 | Komenda Henryk | 09.07.1942 | 1480 Eskadra RAF |
Razem |
3 |
Wojciech Zmyślony
)
)
)
)
)
)
)