Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej

Kanadyjski Cmentarz Wojenny w Adegem (Belgia)

Kanadyjski Cmentarz Wojenny w Adegem utworzono podczas II wojny światowej. Na przełomie października i listopada 1944 r. 1 Armia Kanadyjska (wspierana przez Polaków i Brytyjczyków) przeprowadziła operację mającą na celu wyparcie Niemców z rejonu ujścia rzeki Scheldt do Morza Północnego, by odblokować dla aliantów port w Antwerpii. Polegli Kanadyjczycy zostali pochowani w Adegem. Po wojnie na cmentarz ekshumowano także żołnierzy tej narodowości z innych rejonów Belgii. Łącznie na cmentarzu spoczęło 1120 żołnierzy Wspólnoty Brytyjskiej, 33 Polaków oraz dwóch Francuzów.

Pochowani w Adegem Polacy to w większości żołnierze 1 Dywizji Pancernej, którzy polegli we wrześniu 1944 r. na terenie Belgii i Holandii. Poza pancerniakami gen. Maczka w Adegem spoczęło także dwóch lotników polskich. Pierwszym z nich był kpr. Stankiewicz z 305 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Wielkopolskiej". Zginął nocą z 16 na 17 sierpnia 1941 r. podczas nalotu na Kolonię. Należał do załogi Wellingtona II SM-E (W5463), który z nieznanych przyczyn (być może strącony przez niemiecką obronę przeciwlotniczą) spadł do morza u wybrzeży Holandii. Zginęła cała jego załoga: plut. pil. Stanisław Przecławski, plut. pchor. pil. Jan Płachta, kpt. obs. Alfons Miondlikowski, plut. rtg. Feliks Wardeński oraz plut. strz. Edward Majewski. Dwóch z nich zaginęło w morzu, ciała pozostałych złożono na różnych cmentarzach w Belgii (Ostenda) i Holandii (Bergen-op-Zoom, Vlissingen). Stankiewicz został początkowo pochowany na cmentarzu w Klemskerke, skąd dopiero po wojnie ekshumowano go do Adegem.

23 lutego 1944 r. poległ kpr. Fudala z 3 Dywizjonu Myśliwskiego RAF (3 Squadron). O godz. 17:30 wystartował na lot całym dywizjonem typu "Roadsted" (zwalczanie niemieckiej żeglugi) z zadaniem atakowania portu w Zeebrugge. Nad celem został trafiony przez obronę przeciwlotniczą. Jego samolot - Typhoon IB QO-C (EK370) - wpadł w korkociąg. Pilot wyskoczył na wysokości ok. 600 metrów na spadochronie, jednak wpadł do wody i utonął. Poległego pilota pochowano początkowo na cmentarzu przykościelnym w Zeebrugge, skąd po wojnie został ekshumowany.

Stopień
Nr ewid.
Nazwisko, imię
Data śmierci
Jednostka
kpr. pil. (F/Sgt)793550Fudala Józef23.02.19443 Dywizjon RAF
kpr. rtg. (F/Sgt)793182Stankiewicz Stanisław16/17.08.1941305 Dywizjon
 
Razem
2
   

Wojciech Zmyślony

Wejście na cmentarz w Agedem.
Widok ogólny cmentarza.
Grób kpr. pil. Józefa Fudali.
Grób kpr. rtg. Stanisława Stankiewicza.
Grób kpr. pil. Józefa Fudali w latach 40. lub 50. XX wieku.