Brytyjski Cmentarz Wojenny w Dürnbach (Niemcy)
Na cmentarzu w Dürnbach koło Bad Tölz w Bawarii znajdują się groby 21 polskich lotników. Należeli oni do załóg sześciu samolotów, które zostały zestrzelone bądź uległy katastrofie w południowych Niemczech.
Sześciu lotników spoczywających w Dürnbach to załoga Halifaksa II (V9976) ze 138 Dywizjonu do Zadań Specjalnych RAF (138 Squadron), która nocą z 20 na 21 kwietnia 1942 r. zginęła podczas lotu specjalnego ze zrzutem skoczków do Austrii. Poza polskimi lotnikami (kpt. Zygmuntowicz, kpt. Voellnagel, plut. Karbowski, sierż. Wilmański, sierż. Mądracki, sierż. Wojciechowski) w samolocie było także dwóch Brytyjczyków z załogi: drugi pilot W/Cdr Walter R. Farley (dowódca 138 Dywizjonu RAF) oraz strzelec F/O James A. Pulton. Na pokładzie lecieli też dwaj dywersanci wyszkoleni przez NKWD. Ich prawdziwe nazwiska pozostają nieznane (używali różnych pseudonimów, m.in. Franz Mayer i Rudolf Hofstädter, a zostali pochowani pod nazwiskami odpowiednio Lorens Mraz i Franz Löschel). Samolot z powodu skrajnie trudnych warunków pogodowych rozbił się koło bawarskiej wioski Bad Kreuth u podnóża góry Blauberg na granicy niemiecko-austriackiej.
Pozostali pochowani w Dürnbach polscy lotnicy należeli do 300 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Mazowieckiej". Chronologicznie pierwszym poległym był sierż. Jagiełło, mechanik pokładowy Lancastera III BH-B (JB561), zestrzelonego przez nocnego myśliwca podczas nalotu na Russelheim nocą z 25 na 26 sierpnia 1944 r. Resztę załogi stanowili Brytyjczycy: P/O Gordon Whyte (pilot), Sgt Albert Clayworth (nawigator), Sgt Maurice Robertson (bombardier), Sgt Billie Sellars (radiotelegrafista), Sgt John Moule (strzelec przedni) oraz Sgt Charles Taylor (tylny strzelec).
Nocą z 28 na 29 stycznia 1945 r. podczas nalotu na Stuttgart zestrzelona została przez nocnego myśliwca załoga Lancastera I BH-K (PB846). Samolot rozbił się koło miejscowości Berneck. Zginęli por. Zarębski, por. Paszkowski oraz kpr. Cymbała, katastrofę przeżyli por. bomb. Zygmunt Wesołowski, kpr. rtg. Piotr Barzdo, chor. mech. pokł. Jan Gerwatowski oraz kpr. strz. Ryszard Mańkowski (wszyscy trafili do niewoli).
Kilka dni później, nocą z 2 na 3 lutego 1945 r., w pobliżu Wiesbaden zestrzelony został przez obronę przeciwlotniczą kolejny polski Lancaster I BH-B (ME744). Polegli ppor. Kapciuk, plut. Reder, ppor. Branszted, kpr. Jurewicz, sierż. Wilk oraz por. Modro. Z samolotu uratował się jedynie strzelec plut. Tadeusz Mąsiorski, który trafił do obozu jenieckiego. Ciała plut. Redera nie odnaleziono i jego obecne miejsce spoczynku jest nieznane.
Nocą z 23 na 24 lutego 1945 r. utracono dwa Lancastery I biorące udział w bombardowaniu zakładów Daimler-Benz w Pforzheim. Pierwszy z nich, BH-L (NG266), został zestrzelony na południowo-wschodnich obrzeżach Pforzheim przez nocnego myśliwca. Poległa cała załoga w składzie: ppor. Filipek, ppor. Magierowski, ppor. Ziegenhirte, kpr. Kowalski, plut. Mrożek, kpr. Sadowiński i kpr. Trzepiota. Odnaleziono i w Dürnbach złożono ciała Filipka, Mrożka oraz jednego, niezidentyfikowanego członka załogi.
Drugi z samolotów, BH-X (PA161), również został zestrzelony przez samolot myśliwski nad Sindelfingen. Zginęli por. Barcikowski, kpr. Lisak oraz kpr. Stokarski. Skokiem na spadochronie uratowała się reszta załogi, która trafiła do niewoli: sierż. pil. Henryk Jachacz, ppor. bomb. Robert Peisker, kpr. mech. pokł. Stanisław Leja oraz kpr. strz. Zygmunt Minkler.
Stopień |
Nr ewid. |
Nazwisko, imię |
Data śmierci |
Jednostka |
| por. obs. (P/O) | P-2626 | Barcikowski Józef | 23/24.02.1945 | 300 Dywizjon |
| ppor. bomb. (P/O) | P-2721 | Branszted Jan | 02/03.02.1945 | 300 Dywizjon |
| kpr. strz. (Sgt) | 706584 | Cymbała Kazimierz | 28/29.01.1945 | 300 Dywizjon |
| ppor. pil. (F/Lt) | P-2648 | Filipek Adam | 23/24.02.1945 | 300 Dywizjon |
| sierż. mech. pokł. (F/Sgt) | 780009 | Jagiełło Władysław | 25/26.08.1944 | 300 Dywizjon |
| kpr. rtg. (Sgt) | 705695 | Jurewicz Feliks | 02/03.02.1945 | 300 Dywizjon |
| ppor. pil. (F/Lt) | P-2575 | Kapciuk Zdzisław | 02/03.02.1945 | 300 Dywizjon |
| plut. strz. (F/Sgt) | 793737 | Karbowski Bronisław | 20/21.04.1942 | 138 Dywizjon RAF |
| kpr. rtg. (Sgt) | 705022 | Lisak Rudolf | 23/24.02.1945 | 300 Dywizjon |
| sierż. mech. pokł. (Sgt) | 780118 | Mądracki Czesław | 20/21.04.1942 | 138 Dywizjon RAF |
| por. strz. (F/O) | P-2150 | Modro Zygmunt | 02/03.02.1945 | 300 Dywizjon |
| plut. mech. pokł. (Sgt) | 782865 | Mrożek Józef | 23/24.02.1945 | 300 Dywizjon |
| por. obs. (P/O) | P-2377 | Paszkowski Romuald | 28/29.01.1945 | 300 Dywizjon |
| kpr. strz. (Sgt) | 706549 | Stokarski Jerzy | 23/24.02.1945 | 300 Dywizjon |
| kpt. obs. (F/Lt) | 76802 | Voellnagel Antoni | 20/21.04.1942 | 138 Dywizjon RAF |
| sierż. mech. pokł. (Sgt) | 780026 | Wilk Bronisław | 02/03.02.1945 | 300 Dywizjon |
| ppor. rtg. (F/Sgt) | 781191 | Wilmański Leon | 20/21.04.1942 | 138 Dywizjon RAF |
| sierż. strz. (Sgt) | 780095 | Wojciechowski Mieczysław | 20/21.04.1942 | 138 Dywizjon RAF |
| por. pil. (F/Lt) | P-0845 | Zarębski Zbigniew | 28/29.01.1945 | 300 Dywizjon |
| kpt. pil. (F/O) | P-0291 | Zygmuntowicz Ryszard | 20/21.04.1942 | 138 Dywizjon RAF |
| NN * | 23/24.02.1945 | 300 Dywizjon | ||
Razem |
21 |
Wojciech Zmyślony
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)