309 Dywizjon Myśliwski „Ziemi Czerwieńskiej”
Lysander III bez liter dywizjonowych (T1513) z 309 Dywizjonu sfotografowany 20 marcu 1941 r. w Renfrew.
Lysander III bez liter dywizjonowych (T1513) z 309 Dywizjonu sfotografowany 20 marcu 1941 r. w Renfrew.
Wizyta prezydenta RP Władysława Raczkiewicza (w jasnym płaszczu) w 309 Dywizjonie. Renfrew, 15 kwietnia 1941 r.
Pamiątkowe zdjęcie personelu wykonane z okazji wizyty biskupa polowego Polskich Sił Zbrojnych ks. bp. gen. dyw. Józefa Gawliny (w centralnym punkcie zdjęcia, z krucyfiksem na piersi) w 309 Dywizjonie. Renfrew, 14 listopada 1941 r.
Personel naziemny przy sprzęcie radiowym - pierwszy z prawej oficer łączności kpr. pchor. Józef Krzywonos (uczeń ostatniego przedwojennego rocznika Szkoły Podchorążych Lotnictwa - Grupy Technicznej).
Lotnisko Dunino i nielubiane namioty, w których personel 309 Dywizjonu mieszkał od maja 1941 r. do listopada 1942 r. (!)
Kpr. pchor. Józef Krzywonos (na dole) i nierozpoznany lotnik przy ciężarówce-radiostacji 309 Dywizjonu, oznaczonej na błotnikach kokardą RAF oraz polską szachownicą.
Kpt. pil. Janusz Lewkowicz pozujący przy Mustangu I E (AG648), na którym 27 września 1942 r. wykonał swój słynny lot bojowy nad Norwegię.
Personel 309 Dywizjonu w okresie dowodzenia mjr. Witolda Jacka Piotrowskiego (siedzi w fotelu w centralnym punkcie zdjęcia), czyli pomiędzy lutym a październikiem 1943 r.
Żołnierz personelu naziemnego pomagający opuścić kabinę Mustanga I ppor. pil. Wincentemu Miniszewskiemu. Przed wiatrochronem widoczne jest okrągłe godło osobiste, a pod namalowaną na okapotowaniu silnika szachownicą widoczne są oznaczenia lotów bojowych w postaci liter „V”. Lata 1942-1943.
Klucz Mustangów I 309 Dywizjonu. Zdjęcie wykonano już po przezbrojeniu całej jednostki na ten typ myśliwca, nie wcześniej niż w kwietniu 1943 r.
Mustang I C (AM214) w locie rozpoznawczym nad morzem, w kabinie kpt. Jerzy Gołko (potem dowódca dywizjonu).
Przywitanie Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego przez dowódcę 309 Dywizjonu mjr. pil. Witolda Jacka Piotrowskiego. Snailwell, 11 października 1943 r.
Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnkowski na trybunie honorowej ozdobionej orłem lotniczym, po dekoracji lotników, Snailwell, 11 października 1943 r.
...kpt. Janusza Lewkowicza. Na swoją kolej czeka kpt. Władysław Gnyś (z tyłu). Snailwell, 11 października 1943 r.
Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnkowski salutuje po odznaczeniu oficerom 309 Dywizjonu, od prawej: ppor. Romanowi Jaremie, kpt. Januszowi Lewkowiczowi i kpt. Władysławowi Gnysiowi. Snailwell, 11 października 1943 r.
Przy Hurricanie IIC WC-D stoją por. pil. Jerzy Mencel (z lewej) i plut. Zygmunt Janke z personelu naziemnego. Acklington, wiosna-lato 1944 r.
Hurricane IIC WC-S (LF630) uzbrojony w cztery działka 20 mm. Tej przestarzałej w owym czasie konstrukcji używano podczas przeszkolenia 309 Dywizjonu z jednostki rozpoznawczej na myśliwską.
Inne ujęcie żołnierza personelu naziemnego czyszczącego końcówkę skrzydła Hurricane'a IIC. Kwiecień-wrzesień 1944 r.
Piloci 309 Dywizjonu w towarzystwie odchodzącego dowódcy kpt. Jerzego Gołki (stoi piąty od lewej, w skórzanym płaszczu) i nowego kpt. Antoniego Głowackiego (stoi trzeci od lewej). W tle Hurricane IIC z godłem w postaci roznegliżowanej kobiety i podpisem „TARGET FOR TONIGHT”. Wrzesień 1944 r.
Personel naziemny 309 Dywizjonu przy Hurricanie IIC. Z prawej inny samolot tego typu WC-E (LF658). Kwiecień-wrzesień 1944 r.
Personel 309 Dywizjonu w towarzystwie dowódcy kpt. Jerzego Gołki (stoi na lewo od dolnej łopaty śmigła). Wrzesień 1944 r.
Przy Mustangu I WC-M (AP170) pozują trzej piloci 309 Dywizjonu, od lewej: por. Mieczysław Befinger, por. Jan Mozołowski, por. Stanisław Zajchowski. Wrzesień-październik 1944 r.
Grupa pilotów 309 Dywizjonu, od lewej stoją: por. Stanisław Zajchowski, por. Jan Mozołowski, ppor. Władysław Gorzeński, por. Franciszek Kubica, plut. Zygmunt Janke (z personelu naziemnego), por. Jerzy Mencel, ppor. Jan Lewandowski, por. Eugeniusz Antolak, kpr. Egon Eisenbach, ppor. Wincenty Miniszewski, ppor. Zygmunt Jaeschke. Klęczy ppor. Zygmunt Kawnik. Peterhead, 8 listopada 1944 r.
Trzej piloci 309 Dywizjonu w czasie odpoczynku w kasynie oficerskim, od lewej: por. Jan Mozołowski, por. Mieczysław Befinger i ppor. Zygmunt Jaeschke. Drem, 8 listopada 1944 r.
Por. Antoni Polek w rynsztunku bojowym przed Mustangiem III Dywizjonu „Ziemi Czerwieńskiej” 8-9 listopada 1944 r.
Kpt. Jerzy Mencel na skrzydle Mustanga III WC-F (KH516), którego pilotując 9 kwietnia 1945 r. zestrzelił odrzutowego Messerschmitta 262.
Przy Mustangu III WC-B (FZ143) pozują (od lewej): por. Stanisław Zajchowski, por. Segiusz Czerni, por. Henryk Kamiński i ppor. Leonard Kruś. Coltishall, 1945 r.
Kpt. Mieczysław Gorzula pozujący na skrzydle Mustanga III WC-V (FZ111), na którym 9 kwietnia 1945 r. zestrzelił odrzutowego Messerschmitta 262. Przy kabinie maszyny widoczne jest godło przedstawiające skąpo ubraną kobietę z telefonem w ręku z napisem „Jean”.
Mechanicy 309 Dywizjonu przy pracy nad potężnym silnikiem Mustanga III Rolls-Royce Merlin. Z prawej jeden z pilotów por. Zygmunt Jaeschke, interesujący się mechaniką i asystujący żołnierzom personelu naziemnego.
Mustang III z godłem 309 Dywizjonu oraz szachownicą z napisem „POLAND” umieszczonym powyżej niej, co było dla tej jednostki charakterystyczne, gdyż w innych dywizjonach Mustangów napis umieszczano zwykle pod szachownicą.
Personel naziemny i piloci obok Mustanga. Z lewej strony widać srebrzyste zbiorniki z paliwem, doczepiane do samolotów przed długodystansowymi lotami.
Por. Władysław Śliwiński przy Mustangu III z 309 Dywizjonu. Widoczne są litery kodowe tej jednostki, WC, namalowane niestarannie od stosowanego od 1945 r. szablonu o grubym kroju liter.
Grupowa fotografia dywizjonów 133 Skrzydła Myśliwskiego i brytyjskiego personelu, stacjonujących razem w Andrews Field na początku 1945 r. W pierwszym rzędzie siedzą dowódcy, od lewej: dziewiąty kpt. Tadeusz Andersz (315 Dywizjon), dwunasty mjr Kazimierz Rutkowski (133 Skrzydło), czternasty kpt. Antoni Głowacki (309 Dywizjon).
Piloci 309 Dywizjonu przy Mustangu III. Na silniku (od lewej): por. Włodzimierz Klawe, st. sierż. Antoni Murkowski, sierż. Teodor Kulecki, plut. Erwin Loska, por. Henryk Kamiński, por. Jan Mozołowski; środkowy rząd: por. Mieczysław Befinger, por. Franciszek Kubica, por. Sergiusz Czerni, por. Tadeusz Haczkiewicz; w dolnym rzędzie (od lewej): por. Tadeusz Turek, ppor. Zygmunt Jaeschke, plut. Stefan Zagroba, por. Stanisław Zajchowski, por. Stanisław Birtus, por. Eugeniusz Antolak, plut. Egon Eisenbach, kpt. Jerzy Mencel, kpt. Antoni Głowacki, kpt. Mieczysław Gorzula. Andrews Field, wiosna 1945 r.
Grupowa fotografia personelu 309 Dywizjonu wykonana w w dniu zmiany dowódcy jednostki. Siedzą kpt. Henryk Pietrzak (z lewej, nowy dowódca) i kpt. Antoni Głowacki (z prawej, poprzedni dowódca). Na górze od lewej stoją: sierż. pchor. Edward Hanka, por. Włodzimierz Klawe, por. Tadeusz Haczkiewicz, sierż. Stanisław Kogut, por. Sergiusz Czerni, plut. Tadeusz Wiśniewski, sierż. Erwin Loska, nierozpoznany (z tyłu), plut. Egon Eisenbach, nierozpoznany (z tyłu), plut. Roman Godlewski, nierozpoznany (z tyłu), ppor. Stanisław Zaufal, nierozpoznany (z tyłu), por. Jan Mozołowski, por. Stanisław Birtus, st. sierż. Antoni Murkowski, nierozpoznany (z tyłu), por. Tadeusz Turek, trzech nierozpoznanych. Andrews Field, 16 lipca 1945 r.
Personel latający i oficerowie personelu naziemnego 309 Dywizjonu. Górny rząd (od lewej): ppor. Jan Lewandowski, kpt. Tadeusz Radkiewicz (adiutant), ppor. Leonard Kruś, por. Sergiusz Czerni, sierż. pchor. Edward Hanka, por. Kazimierz Zielonka, ppor. Zygmunt Jaeschke, ppor. Stanisław Zaufal, plut. Roman Godlewski, st. sierż. Paweł Gallus, plut. Stefan Zagroba, sierż. Teodor Kulecki, plut. Egon Eisenbach, sierż. Erwin Loska, plut. Bolesław Czerwiński, plut. Tadeusz Wiśniewski; środkowy rząd (od lewej): ppor. Zbigniew Stankiewicz, kpt. Kazimierz Budzik, F/Lt Lewis, por. Jerzy Polak, kpt. Henryk Pietrzak, por. Stanisław Birtus, F/O Cutting, por. Czesław Gierycz, por. Jan Mozołowski i por. Tadeusz Turek; przedni rząd (od lewej): plut. Stanisław Świecicki, plut. Aleksander Sulikowski, st. sierż. Antoni Murkowski, sierż. Stanisław Kogut, plut. Józef Podolski. Coltishall, koniec września 1945 r.
Od lewej: por. Kazimierz Karaszewski, por. Roman Jarema, nierozpoznany, ppłk Witold Jacek Piotrowski, nierozpoznany, nierozpoznany, por. Sergiusz Czerni przy Mustangu III WC-U pozbawionym kamuflażu, w naturalnym kolorze blachy duralowej. Nad głową oficera trzeciego od lewej widać namalowane na samolocie godło dywizjonowe.
Piloci 309 Dywizjonu pozujący przy Mustangu III WC-A (FB380), od lewej: sierż. Stanisław Kogut, sierż. Bolesław Czerwiński, plut. Egon Eisenbach, st. sierż. Paweł Gallus, sierż. pchor. Edward Hanka. Coltishall, 28 marca 1946 r.
St. sierż. Antoni Murkowski (z lewej) oraz ppor. Zygmunt Jaeschke z 309 Dywizjonu przed łącznikowym Austerem, którym co niedzielę kapelan 133 Skrzydła Myśliwskiego wożony był na msze do innych baz RAF. Samolot pilotowali zwykle Jaeschke i por. Kazimierz Zielonka.
Piloci 309 Dywizjonu siedzący przy baraku łaźni oficerskich w bazie RAF Andrews Field na początku kwietnia 1945 r.
Kwatera mieszkalna w blaszanym baraku w bazie Coltishall. Pierwszy z lewej siedzi kpt. Henryk Pietrzak, ostatni dowódca dywizjonu (od lipca 1945 r. do rozformowania).
Widok na wieżę kontroli lotów ostatniego lotniska 309 Dywizjonu przez okno jednego z zabudowań. Coltishall, 1945-1946 r.
Sfotografowane z wieży kontroli lotów samoloty 309 Dywizjonu po wojnie. Z prawej strony można dostrzec Mustanga III ŻW (FB217) przydzielonego do osobistego użytku dowódcy 133 Skrzydła Myśliwskiego mjr. Walerianowi Żakowi. Coltishall (na zdjęciu widoczne są litery „CS” identyfikujące to lotnisko w kodzie RAF), przełom lat 1945-1946.
Powojenny treningowy lot samolotów 309 Dywizjonu. Wśród lecących maszyn widać Mustanga III ŻW (FB217) przydzielonego do osobistego użytku dowódcy 133 Skrzydła Myśliwskiego mjr. Waleriana Żaka.
Rozbity po awarii silnika i przymusowym lądowaniu Mustang III WC-H (KH484) plut. Tadeusza Wiśniewskiego 16 stycznia 1946 r. Na skrzydle stoi sam pilot - cały i zdrowy.
St. sierż. Antoni Murkowski w kabinie swojego Mustanga III WC-W (FB385) z godłem dywizjonu oraz oznaczeniami zestrzeleń niemieckich samolotów oraz latających bomb V1.
Ppor. Zygmunt Jaeschke należał do najmłodszego pokolenia polskich myśliwców latających na wojnie. Urodzony w 1922 r., we wrześniu 1939 r. uciekł z Polski wraz z bratem i kolegami z gimnazjum.
Sierż. pchor. Edward Hanka do 309 Dywizjonu trafił tuż po zakończeniu wojny, przydzielony z podchorążówki. Wcześniej latał bojowo w składzie 306 Dywizjonu. Coltishall, 1945-1946 r.
Mustang III WC-V (FZ111) z 309 Dywizjonu Myśliwskiego „Ziemi Czerwieńskiej”. Andrews Field, pierwsza połowa 1945 r. (rys. Wojciech Sankowski).
Mustang III WC-M (SR420) z 309 Dywizjonu Myśliwskiego „Ziemi Czerwieńskiej”. Andrews Field, pierwsza połowa 1945 r. (rys. Wojciech Sankowski).
Mustang III WC-F (KH516) z 309 Dywizjonu Myśliwskiego „Ziemi Czerwieńskiej”. Andrews Field, pierwsza połowa 1945 r. (rys. Wojciech Sankowski).
Wnętrze legitymacji do odznaki należącej do sierż. pchor. pil. Edwarda Hanki, który w 309 Dywizjonie służył od 11 maja 1945 r. do rozformowania jednostki.