Brytyjski Cmentarz Wojenny w Krakowie (małopolskie)
Na Brytyjskim Cmentarzu Wojennym w Krakowie spoczywa 529 żołnierzy Wspólnoty Brytyjskiej, w tym 45 niezidentyfikowanych: przede wszystkim Brytyjczyków, ale także Południowoafrykańczyków, Nowozelandczyków, Australijczyków, Kanadyjczyków i Hindusów, a także 22 lotników Polskich Sił Powietrznych.
Wszyscy pochowani w Krakowie Polacy służyli w 1586 Eskadrze do Zadań Specjalnych i polegli w lotach specjalnych ze zrzutami do Polski, prowadzonymi z bazy Brindisi w południowych Włoszech. Pierwsza z załóg została zestrzelona nocą z 14 na 15 sierpnia 1944 r. przez niemieckiego myśliwca w locie powrotnym z Warszawy do Włoch. Liberator VI GR-S (KG890) spadł na pola między Pogwizdowem a Wolą Niszkowską koło Bochni. Polegli: kpt. Szostak, plut. Bielicki, mjr Daniel, plut. Dubowski, sierż. Witek, plut. Rutkowski i sierż. Malczyk.
Dwa dni później, w nocy z 16 na 17 sierpnia 1944 r., został zestrzelony Liberator VI GR-R (EW275) z załogą w składzie: kpt. Pluta, sierż. Malejka, por. Jencka, plut. Wichrowski, kpr. Dudziak, plut. Marecki i plut. Florkowski. Samolot rozbił się koło wsi Olszyny na północ od Gorlic. Maszyna wracała z lotu zrzutowego na Puszczę Kampinoską dla Armii Krajowej.
Tej samej nocy zginął także plut. Bohanes, radiotelegrafista Halifaksa II GR-C (JP220) zestrzelonego przez nocnego myśliwca koło Bochni. Przeżyła reszta lotników z tego samolotu: plut. pil. Leszek Owsiany, plut. pil. Lucjan Kretowicz, por. obs. Władysław Schöffer, plut. rtg. Stefan Bohanes, st. sierż. mech. pokł. Grzegorz Denisienko, plut. strz. Jan Lück oraz nadliczbowi członkowie załogi: ppor. obs. Witold Korwin-Łopuszański i ppor. bomb. Włodzimierz Bernhardt (lecieli na zapoznanie się z nowym rodzajem zadań). Wszyscy, za wyjątkiem Owsianego, uniknęli niewoli i jeszcze przed końcem wojny powrócili do Wielkiej Brytanii.
Zestrzelenie trzech wymienionych wcześniej samolotów przypisuje się temu samemu niemieckiemu lotnikowi, Lt. Gustavowi Francsi z jednostki 1./NJG 100, pilotującemu Junkersa 88.
Na krakowskim cmentarzu spoczywają też lotnicy z załogi Halifaksa II FS-P (JP295): por. Widacki, kpt. Omylak, ppor. Dunin-Horkawicz, kpr. Ozga, plut. Balcarek, ppor. Mroczko oraz kpr. Skorczyk. Zginęli, gdy nocą z 27 na 28 sierpnia 1944 r. ich samolot został zestrzelony przez Junkersa 88 z jednostki 1./NJG 100, pilotowanego przez Obfw. Rudiego Dudinga. Czterosilnikowiec rozbił się w rejonie nieistniejącej już wsi Banica koło Gładyszowa w Beskidzie Niskim. Bezpośrednio po katastrofie ciała tej załogi złożono w dwóch trumnach we wsi Krzywa, koło Banicy. Po wojnie nie zidentyfikowano miejsca upadku samolotu por. Widackiego i długie lata przyjmowano, że zaginął w Morzu Adriatyckim, zaś pod Banicą rozbiła się załoga kpt. Pluty. W 1980 r. dokonano ekshumacji szczątków z Banicy i - wiążąc je nieprawidłowo z katastrofą w Olszynach - przeniesiono do grobu załogi kpt. Pluty w Krakowie. Dopiero w latach 90. XX wieku na łamach prasy lotniczej przedstawiono informacje wskazujące, że w rzeczywistości w Banicy rozbił się Halifax. Przeprowadzone w 2006 r. badania archeologiczne wykazały bezspornie, że istotnie miały miejsce dwie różne katastrofy. Prawidłowo opisane nagrobki uroczyście odsłonięto w Krakowie dopiero 10 grudnia 2013 r.
Stopień |
Nr ewid. |
Nazwisko, imię |
Data śmierci |
Jednostka |
plut. mech. pokł. (Sgt) | 780000 | Balcarek Wilhelm | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. pil. (W/O) | 793845 | Bielicki Józef | 14/15.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. rtg. (W/O) | 784633 | Bohanes Stefan | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
mjr obs. (F/Lt) | P-0735 | Daniel Stanisław | 14/15.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. bomb. (W/O) | 794215 | Dubowski Tadeusz | 14/15.08.1944 | 1586 Eskadra |
kpr. rtg. (F/Sgt) | 703905 | Dudziak Józef | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
ppor. bomb. (P/O) | P-2484 | Dunin-Horkawicz Konstanty | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. strz. (F/Sgt) | 782375 | Florkowski Jan | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
por. obs. (F/O) | P-1708 | Jencka Tadeusz | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
sierż. strz. (W/O) | 793506 | Malczyk Stanisław | 14/15.08.1944 | 1586 Eskadra |
sierż. pil. (W/O) | 782328 | Malejka Brunon | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. mech. pokł. (Sgt) | 781707 | Marecki Jan | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
ppor. strz. (F/O) | P-2703 | Mroczko Tadeusz | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
kpt. obs. (F/Lt) | P-2043 | Omylak Franciszek | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
kpr. rtg. (Sgt) | 705033 | Ozga Jan | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
kpt. pil. (F/Lt) | 76658 | Pluta Zygmunt | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. mech. pokł. (F/Sgt) | 792934 | Rutkowski Wincenty | 14/15.08.1944 | 1586 Eskadra |
kpr. strz. (Sgt) | 705778 | Skorczyk Józef | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
kpt. pil. (F/Lt) | 76684 | Szostak Zbigniew | 14/15.08.1944 | 1586 Eskadra |
plut. bomb. (F/Sgt) | 794153 | Wichrowski Bernard | 17/18.08.1944 | 1586 Eskadra |
por. pil. (P/O) | P-2708 | Widacki Kazimierz | 27/28.08.1944 | 1586 Eskadra |
sierż. rtg. (W/O) | 794534 | Witek Józef | 15/16.08.1944 | 1586 Eskadra |
Razem |
22 |
Wojciech Zmyślony